«Το Ελληνόπουλο»: Με αφορμή την συμπλήρωση 197 χρόνων από την σφαγή της Χίου

«Το Ελληνόπουλο» 

Τοῦρκοι διαβῆκαν. Χαλασμός, θάνατος πέρα ὡς πέρα.

῾Η Χίο, τ’ ὁλόμορφο νησί, μαύρη ἀπομένει ξέρα,

μὲ τὰ κρασιά, μὲ τὰ δεντρά

τ’ ἀρχοντονήσι, ποὺ βουνὰ καὶ σπίτια καὶ λαγκάδια

καὶ στὸ χορὸ τὶς λυγερὲς καμιὰ φορὰ τὰ βράδια

καθρέφτιζε μέσ’ στὰ νερά.

᾽Ερμιὰ παντοῦ. Μὰ κοίταξε κι ἀπάνου ἐκεῖ στὸ βράχο,

στοῦ κάστρου τὰ χαλάσματα κάποιο παιδί μονάχο

κάθεται, σκύβει θλιβερὰ

τὸ κεφαλάκι, στήριγμα καὶ σκέπη τοῦ ἀπομένει

μόνο μιὰ ν’ ἄσπρη ἀγράμπελη σὰν αὐτὸ ξεχασμένη

μέσ’ στὴν ἀφάνταστη φθορά.

-Φτωχὸ παιδί, ποὺ κάθεσαι ξυπόλυτο στὶς ράχες

γιὰ νὰ μὴν κλαῖς λυπητερά, τ’ ἤθελες τάχα νά ̓χες

γιὰ νὰ τὰ ἰδῶ τὰ θαλασσὰ

ματάκια σου ν ̓ ἀστράψουνε, νὰ ξαστερώσουν πάλι,

καὶ νὰ σηκώσῃς χαρωπὰ σὰν πρῶτα τὸ κεφάλι

μὲ τὰ μαλλάκια τὰ χρυσά;

Τί θέλεις, ἄτυχο παιδί, τί θέλεις νὰ σοῦ δόσω

γιὰ νὰ τὰ πλέξῃς ξέγνοιαστα, γιὰ νὰ τὰ καμαρώσω

ριχτὰ στοὺς ὤμους σου πλατιὰ

μαλλάκια ποὺ τοῦ ψαλλιδιοῦ δὲν τἄχει ἀγγίξει ἡ κόψη,

καί σκόρπια στὴ δροσάτη σου τριγύρω γέρνουν ὄψη

καὶ σὰν τὴν κλαίουσα τὴν ἰτιά;

Σὰν τί μποροῦσε νὰ σοῦ διώξῃ τάχα τὸ μαράζι;

Μήπως τὸ κρίνο ἀπ ̓ τὸ ̓Ιρὰν ποὺ τοῦ ματιοῦ σου μοιάζει;

Μήν ὁ καρπὸς ἀπ’ τὸ δεντρὶ

ποὺ μέσ’ στὴ μουσουλμανικὴ παράδεισο φυτρώνει,

κ’ ἕν’ ἄλογο χρόμια ἑκατὸ κι ἂν πηλαλάει, δὲ σώνει

μέσ’ ἀπ ̓ τὸν ἴσκιο του νὰ βγῇ;

Μὴ τὸ πουλὶ ποὺ κελαϊδάει στὸ δάσος νύχτα μέρα

καὶ μὲ τὴ γλύκα του περνάει καὶ ντέφι καὶ φλογέρα;

Τί θὲς κι ἀπ’ ὅλα τ’ ἀγαθὰ

τοῦτα; Πὲς! Τ’ ἄνθος, τὸν καρπό; θὲς τὸ πουλί; -Διαβάτη,

μοῦ κράζει τὸ ᾽Ελληνόπουλο μὲ τὸ γαλάζιο μάτι·

βόλια, μπαρούτη θέλω, νά!

Βίκτωρ Ουγκώ 

(μετάφραση: Κωστής Παλαμάς)

Το ιστορικό πλαίσιο της εποχής

Η έκρηξη της Επανάστασης βρήκε το πολυπληθές ελληνικό στοιχείο της Χίου να ευημερεί (117.000 έναντι 3.000 Οθωμανών Τούρκων και 100 Εβραίων). Με τον στόλο τους, το εμπορικό τους δαιμόνιο και τη διπλωματία τους, οι Χιώτες κυριαρχούσαν στη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Το γεγονός αυτό ώθησε τον Σουλτάνο να παραχωρήσει στο νησί πολλά προνόμια, που άγγιζαν το καθεστώς αυτονομίας.

Έτσι, οι κυρίαρχες τάξεις της Χίου δεν είχαν κανένα λόγο να ξεσηκωθούν κατά των Τούρκων. Το μαρτυρά και η αποτυχία του Τομπάζη τον Απρίλιο του 1821. Οι ντόπιοι πρόκριτοι είχαν και μία σοβαρή δικαιολογία να αντιδρούν στον ξεσηκωμό: η Χίος βρίσκεται σχεδόν δύο μίλια από τη Μικρασιατική ενδοχώρα, με αποτέλεσμα κάθε απόπειρα εξέγερσης να είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.

 Στις 10 Μαρτίου 1822 ο Σάμιος Λυκούργος Λογοθέτης, με την προτροπή του Χιώτη Αντωνίου Μπουρνιά, αποβιβάστηκε στο νησί με 1.500 άνδρες και πέτυχε να συνεγείρει τους ντόπιους, κυρίως τους κατοίκους της υπαίθρου. Οι 3.000 Τούρκοι του νησιού πρόλαβαν να κλειστούν στο Κάστρο και η ολιγοήμερη πολιορκία τους δεν έφερε κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα, καθώς οι άνδρες του Λογοθέτη ήταν ανεπαρκώς εξοπλισμένοι.

Μόλις έφθασε το μαντάτο της εξέγερσης στην Υψηλή Πύλη, ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β’ την εξέλαβε ως αχαριστία των Χίων, αλλά και ως προσωπική προσβολή, επειδή η αδελφή του καρπούταν από το νησί τον φόρο από τα μαστιχόδεντρα. Έμπλεος οργής διέταξε αμέσως να φυλακιστούν όλοι οι Χιώτες της Κωνσταντινούπολης και εξήντα από αυτούς να αποκεφαλιστούν. Στη συνέχεια έδωσε την εντολή στον αντιναύαρχο Καρά-Αλή πασά να καταπλεύσει στον νησί και να τιμωρήσει παραδειγματικά τους εξεγερθέντες.

Στις 30 Μαρτίου 1822 και μετά από έντονο κανονιοβολισμό, ο Καρα-Αλής αποβίβασε στην ακτή 7.000 άνδρες και με τη συνδρομή της τουρκικής φρουράς κατέστειλε εύκολα και σύντομα την εξέγερση, εκμεταλλευόμενος τον κακό σχεδιασμό της και τις έριδες για την αρχηγία μεταξύ Μπουρνιά και Λογοθέτη. Στη συνέχεια πυρπόλησε όλα τα περίχωρα και την πρωτεύουσα του νησιού και επιδόθηκε σε ανήκουστες σφαγές. Υπολογίζεται ότι από τους 117.000 χριστιανούς κατοίκους του νησιού, 42.000 σφαγιάστηκαν, 50.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι και 23.000 διέφυγαν προς τις επαναστατημένες περιοχές της Ελλάδας και τη Δυτική Ευρώπη. Οι Τούρκοι έχασαν περίπου 600 άνδρες, ενώ αναφέρθηκαν και θύματα μεταξύ των Εβραίων, που διεκπεραιώθηκαν από τη Μικρασιατική ακτή στο νησί για να πλιατσικολογήσουν και επόπτευαν το δουλεμπόριο.

Τα αιματηρά γεγονότα της Χίου προκάλεσαν αλγεινή εντύπωση στην Ευρώπη. Η κοινή γνώμη ξεσηκώθηκε και οι τάξεις των φιλελλήνων πύκνωσαν. Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν τις φρικιαστικές σκηνές στις εφημερίδες, ζωγράφοι (Ντελακρουά) τις απεικόνισαν και ποιητές (Ουγκώ, Χέμανς, Πιέρποντ, Χιλ, Σιγκούρνεϊ) έψαλλαν τη θλιβερά καταστροφή. Πολλοί έκαναν λόγο για το ασυμβίβαστο της τουρκικής φυλής με τον ανθρωπισμό, ενώ άλλοι τόνισαν την αδυναμία συνύπαρξης Χριστιανών και Μουσουλμάνων. Η ελληνική νέμεση θα έλθει σύντομα, με την ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας του Καρα-Αλή από τον Κωνσταντίνο Κανάρη (6 – 7 Ιουνίου 1822).

Πηγή

Μάς προετοιμάζουν για Πρέσπες Νο 2

Σιγά, σιγά τους ξεφεύγουν όσα Τσίπρας – Ερντογάν συμφώνησαν κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς συνεργάτες και πρακτικογράφους πρόσφατα στην Άγκυρα.

Βαίνουμε ολοταχώς προς «Πρέσπες Νο 2», Λαγός ο πρώην ΥπΕξ Ν. Κοτζιάς μάς συμβούλεψε «να μην είμαστε μοναχοφάϊδες» ενώ απαξίωσε «α λα τούρκα» την αδιαμφισβήτητη θέση μας τού Καστελόριζου. Δεύτερος,  αλλά όχι καταϊδρωμένος, ο νυν ΥπΕξ Γ. Κατρούγκαλος  ο οποίος διαβεβαίωσε τον αγαρηνό ομόλογό του ότι για τα κοιτάσματα της  ανατολικής Μεσογείου «ασφαλώς βλέπουμε θετικά της συμμετοχή της Τουρκίας». Διερωτώμενος «ποιος μπορεί να αποκλείσει από αυτή τη περιοχή τη Τουρκία, η οποία έχει τόσα χλμ ακτή στη Μεσόγειο;»

Και το αποκορύφωμα της αφέλειας τού αρχηγού της ελληνικής διπλωματίας η επιθυμία του: «ο Τσαβούσογλου να τον προσφωνεί «καρντάς»(αδελφό) και όχι «γκιαούρ»(άπιστο). Άπιστος ούτως ή άλλως όπως ο πρωθυπουργός του είναι, γκιαούρης δεν είναι.

Ουδείς στην Ελλάδα ισχυρίστηκε ποτέ ότι η Τουρκία δεν έχει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ με βάση τις ακτές της στο Αιγαίο και την Ανατ. Μεσόγειο, η οποία κατά το δ.δ. της θάλασσας οριοθετείται με βάση την αρχή της μέσης γραμμής. Τυχόν διαφορά επιλύεται με προσφυγή στη Χάγη, της οποίας η Τουρκία αρνείται την δικαιοδοσία, όπως και την ισχύ του δ.δ. της θάλασσας.

Οι νεοοθωμανοί πρέπει να το χωνέψουν ότι τα νησιά, φυσικά και το Καστελόριζο έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Αλλά πρωτίστως πρέπει να το χωνέψουν οι ημέτεροι ιθύνοντες  οι οποίοι ανοήτως πελαγοδρομούν και παραδίδουν εις πρώτην ζήτηση τα πάντα, ζητούμενα και μη (εκτενέστερα, Σ. Λυγερός, Stpress.gr, 22/3/19).

Η εθνική μας τραγωδία ωστόσο δεν είναι μόνον ότι δεν έχουμε κυβέρνηση με «αρσενικά γεννητικά όργανα», αλλά δεν έχουμε επίσης αντιπολίτευση, εν αναμονή δηλαδή κυβέρνηση με τέτοια προσόντα.

Αλήθεια όταν το αποφώλειον τέρας των Πρεσπών, ο κ. Μητσοτάκης που δεν το ψήφισε (ευτυχώς) μάς λέει ότι «θα το σεβασθεί» (δυστυχώς!), άρα δεν θα κάνει τίποτε για να το ανατρέψει, Επειδή το «σέβεται», το αυτό θα πράξει αύριο το πρωί, αν στο μεταξύ προλάβει ο κ. Τσίπρας να υπογράψει «συνεκμετάλλευση» στο Αιγαίο. Θα «σεβασθεί» και το νέο «διπλωματικό αριστούργημα» Τσίπρα…

Οι κυβερνητικοί πέρασαν εφιαλτικές στιγμές όπου εμφανίστηκαν, όσοι το τόλμησαν, ανήμερα της Εθνικής μας Επετείου. Ο λαός απ’ άκρου εις άκρον της ελληνίδος γης ξέσπασε σε μεγαλειώδεις ιαχές για την ελευθερία, κοντράρισε τη συνθηκολόγηση των Πρεσπών, και το απαγορευμένο «Μακεδονία ξακουστή» ακούστηκε παντού όσο ποτέ άλλοτε. Ο πρωθυπουργός δεν άντεχε τον «συρφετό», τον «όχλο» της πρωτεύουσας και επέλεξε την ερημιά του Αγαθονησίου. Αλλά εκεί τον περίμεναν τα F4 τού γείτονα και τα «χρειάστηκε». Έκανε πάντως, για πρώτη φορά, μια εθνικά ευπρεπή δήλωση: ««Πρέπει να ξέρουν ότι οι ανόητες αυτές ενέργειες δεν έχουν κανένα νόημα. Χαλάνε κηροζίνη και βενζίνη τζάμπα. Πρώτον γιατί εμείς είμαστε εκεί για να υπερασπιστούμε την εδαφική μας ακεραιότητα. Δεύτερον, γιατί ο Έλληνας πρωθυπουργός θα βρεθεί και στο πιο απομονωμένο νησί της χώρας μας, στην πιο απομονωμένη και ακριτική γωνιά, ακόμα και αν χρειαστεί να φτάσει κολυμπώντας»!

Ενδεικτικό τού αγωνιστικού κλίματος τα πρωτοσέλιδα του τύπου: « Σείσθηκε  όλη η χώρα – Ξέσπασμα εθνικής υπερηφάνειας, απάντηση στον ΣΥΡΙΖΑ» – «Υπό διωγμόν υπουργοί, βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ – Εκρηκτικό κλίμα στη Βόρεια Ελλάδα, Περιπέτειες Βαρεμένου στην Αυστραλία – Προληπτικές προσαγωγές στην Αθήνα – «Θωρακισμένη» παρέλαση στο Σύνταγμα και το ξέσπασμα τού Λαού που τραγούδησε σ’ όλη τη χώρα το «Μακεδονία ξακουστή» κλπ.,κλπ.

Όπως επεσήμανε ο ΣΤΑΘΗΣ «ορισμένοι ελαφρόμυαλοι πιστεύουν ότι το τετελεσμένο της Συμφωνίας θα επιφέρει το τετέλεσται της υπόθεσης, ότι θα χαμηλώσουν οι τόνοι, ότι σιγά – σιγά η αγωνία πολλών Ελλήνων θα περάσει στη λήθη. Καλά κρασιά Κίνας. Ο ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε για τον ίδιο μια Νέμεσιν που τον σαρώνει στη Βόρεια Ελλάδα (και που αν δεν τον σαρώνει και στη Νότια, θα πρόκειται για ένα ιστορικό παράδοξο) – ή για ένα σύμπτωμα της εποχής μας που θα μπορούσε να συνοψισθεί σε μια φράση: «άσε είναι μακριά η φωτιά, καίει το άλλο χωριό, πιάσε μια μπύρα».

Καθώς περνάει ο καιρός, ο καρδιακός «φίλος» της Ελλάδος Σόϊμπλε παραδέχεται ανομολόγητες αλήθειες όπως αυτή που του ξέφυγε προχθές στους Financial Times: «Το σχέδιο του Βερολίνου, [για την εξαθλίωση του ελληνικού λαού] δόθηκε προς υλοποίηση στην κυβέρνηση ΓΑΠ». Αυτό παρότι ο ίδιος του ήθελε δεκαετές Grexit.

Η τραγωδία της σύγχρονης Ευρώπης ξεκινά από τα γεννοφάσκια της. Την περιγράφει ο Philippe de Villiers στο προσφάτως εκδοθέν αποκαλυπτικότατο βιβλίο του «Τράβηξα το νήμα του ψεύδους και όλα ακολούθησαν», το οποίο προκάλεσε σάλο στη Γαλλία τού Μακρόν και των Κίτρινων Γιλέκων.

«Από τους τρεις πατέρες της ΕΕ, οι δύο Μονέ και Σουμάν (υπουργός τού Πεταίν), ήταν Γάλλοι ενσυνείδητοι απάτριδες, στην υπηρεσία – έμμισθοι – των Αμερικανών ενώ ο τρίτος (Χαλστάϊν), Γερμανός, αρχιτέκτονας της ιδέας επί Χίτλερ, αιχμάλωτος των Αμερικανών, και πρώτος επίτροπος της ΕΕ, λόγω… εμπειρίας. Έτσι εξηγείται το αντιχριστιανικό της πνεύμα, ο θερμός φιλοτουρκισμός και ο αντιρωσισμός της, επικαιροποίηση του αντισοβιετισμού και τού φιλοτουρκισμού τού Χίτλερ… Και η τραγική επίσης διαπίστωση είναι από τη συμπλήρωση  μιας δεκαετίας  από  της ήττα της, η  Γερμανία  ανέλαβε  τον  πρώτο  λόγο  στο  ευρωπαϊκό γίγνεσθαι…Οι ΗΠΑ ήθελαν  μια  δευτερεύουσα αγορά  να  διαθέτουν  την  πλεονάζουσα  παραγωγή  τους και μια απλή «εκτελεστική επιτροπή» σε ένα υπερατλαντικό μπλοκ, όπου τα ευρωπαϊκά έθνη θα συνενώνονταν υπό μια  παγκόσμια διακυβέρνηση»

https://www.leparisien.fr/politique/europe-le-j-accuse-de-philippe-de-villiers-11-03-2019-8029092.php 

μτφρ Ε.Νιάνιος

Πηγή

Αφιέρωμα στον Παύλο Μελά

29 Μαρτίου 1870 – Γεννήθηκε ο Παύλος Μελάς – Πώς κατεγράφη η θυσία του από τους Έλληνες 

Με αφορμή την γέννηση του Παύλου Μελά σαν σήμερα 29 Μαρτίου, ανασύρουμε από παλαιά έντυπα ορισμένα κείμενα για το πρόσωπό του.

Ο Παπα-Σταύρος ήταν εφημέριος στο Πισοδέρι. Μετά από τρομακτικές απειλές εναντίον του θανατώθηκε από Βούλγαρους Κομιτατζήδες. 

Τον Σεπτέμβριο του 1903 είχε στείλει μία επιστολή στον Παύλο Μελά, ο οποίος βρισκόταν ακόμα στην Αθήνα. Την επιστολή, καθώς και λίγα λόγια για τον ήρωα παπα-Σταύρο, βρήκαμε στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1908

Ομιλία του Παύλου σε συνάθροιση προχούντων στο χωριό μεταξύ Καστοριάς και Πρεσπών, στις 16 Μαρτίου 1904.

Ακολουθούν έξι επιστολές του Παύλου Μελά στην γυναίκα του.

Κείμενο περί του Παύλου Μελά αγνώστου με το αρχικό Ν. και ποίημα «Εις τον Παύλον Μελάν» του Ζαχαρία Παπαντωνίου

Αποσπάσματα επιστολών του Παύλου Μελά, στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1909.

Το σπίτι στα Στάτιστα (νυν Μελά) όπου δολοφονήθηκε ο Παύλος Μελάς

Ύμνος στον Παύλο Μελά, στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1910.

Επιστολή του Παύλου Μελά στην σύζυγό του

Αναφορά στον Παύλο Μελά σε ποίημα στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1911.

Πολυσέλιδο αφιέρωμα στον Παύλο Μελά, στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1911