Labels

Τρίτη 28 Μαΐου 2019

Εκλογές 2019: Το μειονοτικό κόμμα ΚΙΕΦ σάρωσε σε Ξάνθη και Ροδόπη




Το «Κόμμα Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας» συγκέντρωσε ιδιαίτερα μεγάλα ποσοστά στις Ευρωεκλογές, στις περιφέρειες Ξάνθης και Ροδόπης, σύμφωνα με τα εκλογικά αποτελέσματα. Πιο αναλυτικά, στη Ροδόπη συγκεντρώνει 36,46% και στην Ξάνθη 24,86%, στο 89,61% της ενσωμάτωσης. 
Το ΚΙΕΦ είναι το μειονοτικό κόμμα της Θράκης, με πρόεδρο την Τσιγδέμ Ασάφογλου, το οποίο πήρε την απόφαση να κατέλθει ως ανεξάρτητο στις Ευρωεκλογές.
Η παρουσία του είχε γίνει αισθητή και στις προηγούμενες ευρωεκλογές του 2014, όταν το γκρίζο χρώμα στους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης του εκλογικού χάρτη επεσήμανε την πρωτιά με 25% και 42%  αντίστοιχα. Το κόμμα, που είχε ιδρύσει ο Σαδίκ στη Θράκη επανήλθε το 2014 στην επικαιρότητα, μετά από δύο δεκαετίες αποδυνάμωσης της αυτόνομης παρουσίας του.

Πηγή Newsroom



Πέμπτη 23 Μαΐου 2019

29 Μαΐου 1453. Η συγκλονιστικότερη ημέρα Πατήσαν την Αγιά Σοφιά



Πουλάκι πήγε κι έκατσε
στου Κωσταντή το γόνα, Κωσταντάκη μου
άιντε στου Κωσταντή το γόνα, λεβεντάκη μου
Δεν κελαηδούσε σαν πουλί
άιντε ανθρωπινά μιλάει, Κωσνταντάκη μου
άιντε ανθρωπινά μιλάει λεβεντάκη μου
Ωχ, Κωστάκη, μην παντρεύεσαι
άιντε και μην πολλά ξοδιάζεις, Κωσνταντάκη μου
άιντε και μην πολλά ξοδιάζεις, λεβεντάκη μου
Ωχ, τι σήμερα, Κώστα, θα παντρευτείς
άιντε κι αύριο θα πεθάνεις, Κωσταντάκη μου
 άιντε κι αύριο θα πεθάνεις, λεβεντάκη μου.


29 Μαΐου 1453. Η συγκλονιστικότερη ημέρα του νεότερου Ελληνισμού. 
Η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη των πόλεων έπεσε στα χέρια των εχθρών. Τέτοια η θλίψη του Ελληνισμού, που απ' άκρον εις άκρον της Αυτοκρατορίας όλοι θρήνησαν με τον τρόπο τους την Άλωση της Ρωμανίας (Βυζαντινής Αυτοκρατορίας). Σαν έπεσε τελειωτικά η Πόλη στα χέρια των Τούρκων, ο πόνος κι ο καημός ήταν μεγάλος. Κι έγινε τραγούδι ο πόνος και θρήνος ο καημός. Κι αν η άλωση ήταν γεγονός, η ελπίδα πως κάποια μέρα... πάλε με χρόνια και καιρούς... έμειναν πάντα... Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, η σημαντικότερη εμβληματική μορφή του Ελληνισμού στα χρόνια του Βυζαντίου, αποτέλεσε αρκετά αγαπημένο θέμα στα τραγούδια - θρήνους, ιδιαίτερα σε εκείνα που αναφέρονταν στη Πόλη και στην Άλωσή της. Είτε στη μορφή που ακούγεται τώρα, είτε στη μορφή με τα κλασσικά λόγια του Ζαγορίσιου χορού του "Κωνσταντάκη", είναι ο βασιλιάς Κωνσταντίνος που στη μία περίπτωση μαθαίνει από ένα πουλάκι τον επερχόμενο θάνατό του και στην άλλη ψάχνει να βρει γυναίκα, αλλά μόλις τη βρίσκει δεν προλαβαίνει να χαρεί το γάμο του, αφού τον προφταίνουν τα τραγικά γεγονότα. Ο 5σημος (Ζαγορίσιος) ρυθμός του τραγουδιού υποδηλώνει και την προέλευσή του, αν και φυσικά το τραγούδι αυτό σε μία άλλη του παραλλαγή είναι ακόμη και σήμερα διαδεδομένο σε ολόληρη την Ήπειρο καθώς και στην Δυτική Μακεδονία. Για περισσότερες παραλλαγές ανά την Ελλάδα 

Κυριακή 19 Μαΐου 2019

Σπύρος Σπυρομήλιος Η ανεκπλήρωτη τελευταία επιθυμία

Στις 19 Μαίου του 1930 ο θρυλικός Σπυρομήλιος πέρασε στην αθανασία! Ο φλογερός αυτός πατριώτης, ο «Αθάλης Μπούας» του Μακεδονικού Αγώνος, ο ήρωας του Βορειοηπειρωτικού, πέθανε στην Αθήνα μακριά από την αγαπημένη του Χειμάρρα την οποία δεν μπόρεσε να δει ελεύθερη, Ελληνική! Την άλλη μέρα στην κηδεία, η οποία έγινε στον Μητροπολιτικό Ναό, παρευρέθη σύσσωμη η πολιτική ηγεσία με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο και πλήθος κόσμου.

Η κυβέρνηση μέσω του υπουργού Βύρωνος Καραπαναγιώτη απέστειλε τηλεγραφικές οδηγίες στον Έλληνα πρέσβη στα Τίρανα και προέβη σε ανάλογο διάβημα στον εν Αθήναις Αλβανό επιτετραμμένο, προς εκπλήρωσιν της τελευταίας επιθυμίας του εκλιπόντος. Στην διαθήκη που άφησε ο Σπυρομήλιος στους οικείους του είχε ζητήσει να ταφεί στην Χειμάρρα. Η σωρός του θα μεταφερόταν με πλοίο του πολεμικού Ναυτικού, όμως οι Αλβανοί φοβούμενοι και νεκρό τον ηρωικό αρχηγό αρνήθηκαν τον ενταφιασμό στη γενέτειρά του.

Σήμερα 80 και πλέον χρόνια μετά είναι χρέος όλων μας και κυρίως της Ελληνικής πολιτείας, να εκπληρώσουμε αυτήν την επιθυμία ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για τους εθνικούς του αγώνες. Δεν πρέπει να μείνουν άλλο μακριά από το χώμα της Χειμάρρας τα οστά του Αρχηγού της.


 Έρευνα: Θεόδωρος Δράκος








Σάββατο 18 Μαΐου 2019

Ο Ρενέ Πυώ (Rene Puaux) στη βόρεια Ήπειρο


Ο Ρενέ Πυώ (Rene Puaux) στη βόρεια Ήπειρο – Επιστολές χριστιανών και μουσουλμάνων γηγενών
Ένας από τους πιο σημαντικούς ιστορικούς – δημοσιογράφους και όχι μόνο, ο οποίος με σθένος και αγάπη προς την αλήθεια, κατά την πρώτη και δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, πρόβαλλε τα δίκαια των βόρειο – Ηπειρωτών προς τη διεθνή κοινότητα, υπήρξε ο Ρενέ Πυώ (Rene Puaux).

Τις απογοητεύσεις και τις περιπέτειες ενός πολεμικού ανταποκριτή τις περιγράφει παραστατικά σε μια συλλογική έκδοση “Dans les Balkans 1912 – 1913”, που ασφαλώς είναι πολύτιμη και για τους κανόνες δεοντολογίας της δημοσιογραφίας, της υψηλής αποστολής της ως διαμορφώτριας της κοινής γνώμης. Αποκαλύπτει κάθε απόπειρα παραπλανήσεως του κοινού δια του τύπου και συγκεκριμένα στην περίπτωση της Β. Ηπείρου επισημαίνει την απουσία Ιταλών και Αυστριακών δημοσιογράφων από εκδηλώσεις δηλωτικές του ελληνικού φρονήματος των κατοίκων της, τόσο των χριστιανών όσο και των μουσουλμάνων.
Παρακάτω σας παραθέτουμε αυτούσια τα όσα γράφει σε ένα σημαντικό πόνημά του, ευχόμενοι και οι ίδιοι να κατανοήσετε με σαφήνεια τη διαχρονικότητα μιας ιστορικής αλήθειας, η οποία συνήθως αποσιωπάται.
«Πέρασα το χθεσινό απόγευμα εξετάζοντας τον ήδη ογκώδη φάκελο με τις εκκλήσεις που μου επιδόθηκαν και τους λόγους που εκφωνήθηκαν κατά το πέρασμά μου. Έχω μπροστά μου τέλειες αναφορές, οι οποίες συγκροτούν ολόκληρο φάκελο, όπως εκείνη που μου επιδόθηκε στα στενά της Μουζίνας και προέρχεται από τα 13 χωριά της περιοχής: Κάτω Λεσινίτσα, Δίβρη, Δρόβιανη, Άγιος Ανδρέας, Μαλτσάνι, Τσαρκοβίτσα, Λουσάτι, Κράγκη, Μουζίνα. Κερασέτι, Γράσδανη, Σμενίτσα. Είναι ολόκληρη επαρχία. Στο χάρτη θα τα βρείτε στα ανατολικά του Δελβίνου. Οι πρόκριτοι κάθε χωριού έθεσαν την υπογραφή τους κάτω από τη δήλωση: «Είμαστε Έλληνες και ζητούμε την ένωση με την Ελλάδα».
Να η δήλωση που έγραψε ο δάσκαλος και υπέγραψαν οι δύο έφοροι της κοινότητας της Δερβιτσάνης:
«Είμαστε Έλληνες Ηπειρώτες και όχι Αλβανοί. Η απόφασή μας είναι ακλόνητη. Τώρα που και εμείς απολαύσαμε τα αγαθά της ελευθερίας, είμαστε αληθινά παιδιά της και προτιμούμε το θάνατο από το ζυγό ενός λαού χωρίς πολιτισμό και χωρίς παιδεία.»
Μια υγρή σφραγίδα μ’ ένα σταυρό στη μέση πιστοποιεί τη γνησιότητα των υπογραφών.
Οι αντιπρόσωποι της Γράψης, της Λιούγκαρης και της Φραστανής γράφουν:
«Τα σχολεία και τα φιλανθρωπικά ιδρύματα αυτής της χώρας είναι έργα της Ελλάδος και της Ηπείρου, έργα παιδιών της χώρας αυτής. Αποτελούν τεκμήριο των αισθημάτων αυτού του λαού».
Η κοινότητα Σωφρατίκων μαζί με τον ιερέα της δηλώνουν πως «θα υπερασπίσει την ελευθερία της μέχρι τελευταίας πνοής».
Η κοινότητα του Χασκόβου βεβαιώνει ότι « η ένωση με την Ελλάδα είναι ζήτημα το οποίο δεν επιδέχεται συζήτηση ούτε συμβιβασμούς. Η ελευθερία δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση».
Η κοινότητα της Βάνιστας λέει:
«Διαβάζουμε στις εφημερίδες ότι οι ισχυροί του κόσμου παραβλέποντας τα εθνικά αισθήματά μας και τα τεκμήρια μας που είναι χαραγμένα στις καρδιές μας, θέλουν να μας παραδώσουν σε έναν βάρβαρο λαό. Πολεμήσαμε πάντοτε με τους Έλληνες για την ελευθερία μας. Ήταν το όνειρο των προγόνων μας και πραγματοποιήθηκε στις μέρες μας. Δεν πρέπει να συγχέει κανείς το όνομα της ευγενούς Ελληνικής Ηπείρου με της βαρβαρικής Αλβανίας. Θα μείνουμε ελεύθεροι Ηπειρώτες».
Ακολουθούν τα ονόματα των προκρίτων της κοινότητας.
Σε όλες τις διακηρύξεις,σε όλες τις προσφωνήσεις η ουσία παραμένει η ίδια: Το αδύνατο της αλλαγής του τουρκικού ζυγού με τον – εκατό φορές χειρότερο – αλβανικό. Επιβεβαίωση του ελληνικού πατριωτισμού. Ανάγκη της ένωσης με την Ελλάδα: Ένωσις η θάνατος!
Ένας από τους ρήτορες παρέθεσε τους κλασικούς στην Ελλάδα στίχους και – απ’ ότι μου λένε – και στην Ήπειρο του ποιητή Ρήγα Φεραίου, του προφήτη της ελληνικής ανεξαρτησίας και πρώτου μάρτυρά της:
«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».
Για να δώσω μια ακριβή ιδέα του περιεχόμενου και του τόνου των λόγων, παραθέτω ολόκληρο το κείμενο ενός απ’ αυτούς:
«Κύριε, η παρουσία σας ως αντιπροσώπου της αγαπημένης φίλης της Ελλάδας, δηλαδή της Γαλλίας, η οποία σε όλες της περιόδους πάντοτε υπεράσπισε τα ζωτικά μας συμφέροντα, προκαλεί απερίγραπτη χαρά στον Ηπειρωτικό λαό. Η Ελληνική Ήπειρος υφίστατο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα έναν απάνθρωπο ζυγό. Ύστερα από αιώνες σκλαβιάς, χάρη στον ανδρείο ελληνικό στρατό, είδε επιτέλους η πατρίδα μας τις ελπίδες της να πραγματοποιούνται. Υψώνοντας τα μάτια προς τον ελεύθερο ουρανό και αναπνέοντας την αύρα της ελευθερίας και ατενίζοντας με ορθάνοιχτα μάτια το φεγγοβόλημά της, δοκιμάζουμε συγχρόνως πόνο. Διότι διαπιστώνουμε ότι σκληρές αντιχριστιανικές καρδιές, για λόγους εγωιστικών βλέψεων και συμφερόντων, προσπαθούν να ξαναρίξουν τον φωτισμένο αυτό λαό στη σκλαβιά, επιδιώκοντας να υποτάξουν μια χώρα καθαρώς ελληνική, αλίμονο, σ’ έναν λαό απαίδευτο, σ ΄ έναν λαό τυραννικό. Η Ήπειρος γέννησε – όπως μαρτυρεί η Ιστορία – άνδρες, οι οποίοι από την εποχή της ελληνικής επαναστάσεως έχυσαν το αίμα τους στο βωμό της ένωσης με την Ελλάδα. Οι Ηπειρώτες θα προτιμούσαμε να πέσουμε νεκροί από τα απόκρημνα βράχια μας παρά να υποταχθούμε στα σιδερένια νύχια συνειδητών τυράννων. Βασιζόμαστε όμως στα φιλελεύθερα αισθήματα των φίλων μας ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις, της Γαλλίας και της Αγγλίας και στην ειλικρινή προς εμάς αγάπη των αντιπροσώπων τους. Τους προσφέρουμε δε τα δάκρυά μας ως δείγμα της ευγνωμοσύνης μας και όλοι μαζί φωνάζουμε: Καλύτερος ο θάνατος παρά ο χωρισμός:

Ζήτω η αγαπημένη φίλη της Μητέρας Ελλάδας:
Ζήτω η Γαλλία!
Ζήτω σεις, ο αντιπρόσωπος της Γαλλίας!
Ζήτω ο βασιλεύς μας Κωνσταντίνος !
Ζήτω ο Βενιζέλος!
Ζήτω η Ελλάς!
Ζήτω η Ήπειρος!»

Αυτός ο λόγος και τα αποσπάσματα, τα οποία ανέφερα προηγουμένως, προέρχονται όλα από την κοιλάδα του Αργυροκάστρου. Αυτή η κοιλάδα είναι πέρα για πέρα ελληνική, ελληνικά δε χωριά εξακολουθούν να υπάρχουν και πολύ βορειότερα του Αργυροκάστρου. Αλλά δεν μπορούσα να τα επισκεφθώ όλα. Αυτή η αδυναμία μου προκάλεσε ζωηρή λύπη και άρχισαν να καταφθάνουν στην αρχή τηλεγραφήματα και κατόπιν αντιπροσωπείες χωρικών από τα βόρεια τους Αργυροκάστρου. Ανάμεσα στα τηλεγραφήματα, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προέρχεται από το Τεπελένι, κέντρο αρκετά σημαντικό. Είναι υπογεγραμμένο από τέσσερις μουσουλμάνους, το μουφτή, το δήμαρχο και δύο σεΐχηδες φυλάρχους: (Rene Puaux).
«Έχουμε την πληροφορία ότι δεν θα μπορέσετε να επισκεφθείτε την πόλη μας και σας ευχόμαστε, λοιπόν, από εδώ το «καλώς ήλθατε» στην πατρίδα μας. Χαιρετίζουμε τον αντιπρόσωπο του γαλλικού λαού και σας παρακαλούμε να καταστήσετε γνωστά τα ειλικρινή μας συναισθήματα για τη μητέρα – πατρίδα, την Ελλάδα, από την οποία καμία στρατιωτική δύναμη από εκείνες που εργάζονται για την αδικία δεν θα μπορέσει να μας χωρίσει».
Υπογράφουν: Σουαχίτ, μουφτής, Αβδουλλάχ, δήμαρχος, Σεΐχης Κάλεμ, Σεΐχης Μεζούτ, Οικονόμος Σπήλιος, Αντώνιος.
Στη μεγάλη αίθουσα του δικαστικού μεγάρου κι ενώ ήμουν περιστοιχισμένος από μουσουλμάνους με τουρμπάνια και κόκκινα και κόκκινα φέσια, η ατελείωτη σειρά των επιτροπών των βορινών χωριών μου μίλησε με την ίδια γλώσσα. Όταν όλοι είχαν ολοκληρώσει τους λόγους τους, είδα να πλησιάζει ολομόναχος ένας σαν βοσκός, ο οποίος στριφογύριζε στα δάχτυλα τη σκούφια του και έμοιαζε βαθύτατα συγκινημένος. Αυτός ο άνθρωπος είχε διανύσει περισσότερα από 70 χιλιόμετρα, για να έρθει από το Βεράτι. Αφήνοντας τη σκούφια του να πέσει κάτω, με τρεμάμενη φωνή είπε πως πολλοί Έλληνες εκεί κάτω φοβούνται (και έβαλε το χέρι στο λαιμό για να γίνει παραστατικός) και με παρακάλεσε να ζητήσω να συμπεριληφθεί και το Βεράτι στην Ελληνική Ήπειρο.
Αλίμονο! Πώς να του πω να εγκαταλείψει κάθε ελπίδα και πως η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε συμπεριλάβει και το Βεράτι μέσα στα νέα όρια; Του έσφιξα σιωπηλά το χέρι και χαμήλωσα τα μάτια, για να μην αντικρύσω το ερώτημα στα δικά του.
(Αυθεντική μαρτυρία)

Παρασκευή 17 Μαΐου 2019

17 Μαίου 1914 υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας και αναγνωρίστηκε η αυτονομία της Βορείου Ηπείρου


Σαν σήμερα η Βόρειος Ήπειρος αποκτά την αυτονομία της


Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας υπογράφτηκε στις 17 (4) Μαΐου 1914, μεταξύ της αλβανικής κυβέρνησης, που επικεφαλής της ήταν ο πρίγκιπας Βηντ και του προέδρου της «Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου» Γεωργίου Χρηστάκη-Ζωγράφου. Με την υπογραφή του, τερματίστηκαν οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ αλβανικής χωροφυλακής-ατάκτων και Βορειοηπειρωτών (Ιερών Λόχων) και αναγνωρίστηκε η αυτονομία της Βορείου Ηπείρου μαζί με μια σειρά δικαιωμάτων για τον τοπικό πληθυσμό.

Η περιοχή αποκτούσε επίσημα την αυτονομία της, υπό την αιγίδα του πρίγκηπα Βηντ της Αλβανίας, ο οποίος όμως δεν είχε ουσιαστικές αρμοδιότητες. Η αλβανική κυβέρνηση θα είχε το δικαίωμα να διορίζει και να απολύει τους κυβερνήτες και τους ανώτερους υπαλλήλους. Άλλοι όροι της συμφωνίας προέβλεπαν την στρατολόγηση αυτοχθόνων στην χωροφυλακή, την απαγόρευση παραμονής στρατιωτικών μονάδων αποτελούμενων από μη εντόπιους στην περιοχή, παρά μόνο σε περίπτωση πολέμου ή επανάστασης.
Προβλέπονταν επίσης, η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία, αν και στις τρεις πρώτες τάξεις η αλβανική θα διδάσκονταν παράλληλα με την ελληνική. Η θρησκευτική διδασκαλία, όμως, θα γίνονταν μόνο στα ελληνικά.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις θα εγγυόνταν για την διατήρηση και την εκτέλεση των παραπάνω μέτρων.


Στις 17 Μαϊου και ενώ ξέσπασε στην κεντρική Αλβανία επανάσταση, η ελληνική κυβέρνηση, που ως τότε δεν είχε αναμειχθεί στις διαπραγματεύσεις, ανέλαβε ουσιαστικό ρόλο. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος παρακίνησε τον Ζωγράφο να επικυρώσει όσο το δυνατόν ταχύτερα τους όρους του Πρωτοκόλλου χωρίς να προβάλλει επιπλέον αξιώσεις.
Η κυβέρνηση της Β. Ηπείρου αξίωνε να εγκριθούν και να εγγυηθούν για το πρωτόκολλο οι Μεγάλες Δυνάμεις. Τελικά στις 1 Ιουνίου το επικύρωσαν και λίγες μέρες αργότερα η αλβανική κυβέρνηση αποδέχτηκε τελικά την συμφωνία και απέδωσε το επίσημο έγγραφο του πρωτοκόλλου στις 23 Ιουνίου 1914 στην αυτόνομη κυβέρνηση


Η επιμονή του Ε. Βενιζέλου έπεισε τους Βορειοηπειρώτες εκπροσώπους να υποχωρήσουν και να επικυρώσουν το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, κατά την Πανειπηρωτική Συνδιάσκεψη στο Δέλβινο.[4] Εξαίρεση αποτέλεσαν οι εκπρόσωποι της Χειμάρρας, που επέμεναν υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα (Ένωσις ή θάνατος).[5]
Λίγες μέρες αργότερα η αποδοχή της συμφωνίας ανακοινώθηκε στην Διεθνή Επιτροπή Ελέγχου. Όμως, προτού τεθεί το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας σε εφαρμογή, κηρύχθηκε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Παρόλο που το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας δεν αναιρέθηκε ποτέ από κάποια μεταγενέστερη συνθήκη, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν εφαρμόστηκε ποτέ.


Πηγή 

Δευτέρα 13 Μαΐου 2019

Η μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μαΐου 1821)


12 Μαΐου 1821 – μάχη το Βαλτετσίου
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Η μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μαΐου 1821) θεωρείται ως μία από τις πιο αποφασιστικές μάχες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, που οδήγησε στην Άλωση της Τριπολιτσάς.
Προετοιμασίες για τη μάχη
Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Τριπολιτσάς, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης οργάνωσε στρατόπεδα στα υψώματα γύρω από την πόλη. Έτσι στις 16 Απριλίου 1821 διέταξε την οχύρωση τεσσάρων λόφων δίπλα στο χωριό Βαλτέτσι.
Ταυτόχρονα, οι Τούρκοι, που ήταν κλεισμένοι στην Τριπολιτσά, με αγωνία περίμεναν βοήθεια από τον Χουρσίτ, που βρισκόταν στα Γιάννενα και πολεμούσε τον Αλή Πασά. Ο Χουρσίτ έστειλε ισχυρό στράτευμα με επικεφαλής τον Κιοσέ Μεχμέτ, ο οποίος το χώρισε σε δύο τμήματα. Στο πρώτο ηγήθηκε ο ίδιος με τον Ομέρ Βρυώνη, με 14.000 στρατό[1] και κατευθύνθηκε ανατολικά. Το δεύτερο, που αποτελείτο από 3.500 Αλβανούς,[2] κατευθύνθηκε προς τη δυτική Ελλάδα, υπό την ηγεσία του Κεχαγιάμπεη Μουσταφά.
Ο στρατός του Κεχαγιάμπεη πέρασε το Αντίρριο χωρίς απώλειες. Πέρασε από την Πάτρα, πυρπόλησε τη Βοστίτσα[2](Αίγιο) και στη συνέχεια έλυσε τις ελληνικές πολιορκίες σε Κόρινθο[3] και Άργος[4], για να μπει,τελικά,στην Τριπολιτσά[5]
Ο Αναγνωσταράς πολεμά τους Τούρκους στο Βαλτέτσι
Η πρώτη μάχη, 24 Απριλίου 1821
Στις 24 Απριλίου, ο Κεχαγιάμπεης βγήκε από την Τρίπολη με 4.000 άνδρες και επιτέθηκε στο Βαλτέτσι. Οι ολιγάριθμοι υπερασπιστές του υποχώρησαν, χάνοντας ζώα και προμήθειες. Η μάχη συνεχίστηκε βόρεια του χωριού όπου ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης είχε βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Σε βοήθειά του έσπευσε ο Δημήτρης Πλαπούτας χτυπώντας τους Τούρκους από τα νώτα. Οι Τούρκοι αναγκάστηκαν σε υποχώρηση και ο Κολοκοτρώνης τους κυνήγησε μέχρι το χωριό Μάκρη.
Μετά τη μάχη, το στρατόπεδο ανασυγκροτήθηκε ταχύτατα με φρουρά 1.000 ανδρών και επικεφαλής τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Δημιουργήθηκαν εκ νέου ταμπούρια και κατέφθασαν ενισχύσεις. Στο πρώτο ταμπούρι βρέθηκαν ο Ηλίας και ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης με όλους τους Μανιάτες. Στο δεύτερο ο Μητροπέτροβας, ο Παπατσώνης, ο Κεφάλας, ο Γιάννης Μαυρομιχάλης, ο Παναγιώτης Κατριβάνος από το Ίσαρι Μεγαλόπολης και ο Θανάσης Δαγρές από τη Βρωμόβρυση Μεσσηνίας, με τους στρατιώτες τους. Στο τρίτο ο Ηλίας και ο Νικήτας Φλέσσας, ο Σιώρης, ο Νικηταράς και πολλοί Λιονταρίτες και Γορτύνιοι.
Η δεύτερη μάχη, 12-13 Μαΐου 1821
Τα χαράματα της 12ης Μαΐου, ο Κεχαγιάμπεης βγήκε από την Τρίπολη με 10.000 Τουρκαλβανούς με προορισμό την Καλαμάτα. Κάποιοι Βαρδουνιώτες,με σκοπό τη λαφυραγωγία και με αρχηγό τον Βαρδουνιώτη Ρουμπή, αντιλήφθηκαν την παρουσία Ελλήνων στο Βαλτέτσι, άρχισαν τις αψιμαχίες μαζί τους, για να προστεθούν στη συνέχεια και οι άλλοι.[6] Τότε κατέφθασε ο Κολοκοτρώνης, αφού ειδοποιηθηκε, με 700 άνδρες. Ο Ρουμπής, που βρέθηκε πλέον περικυκλωμένος, ζήτησε ενίσχυση από τον κεχαγιάμπεη που μέχρι τότε παρακολουθούσε τη μάχη επικεφαλής 3.000 ιππέων.
Το απόγευμα έφτασε ο Δημήτρης Πλαπούτας και ο Κανέλλος Δεληγιάννης με 700 άνδρες[6]. Η μάχη συνεχίστηκε μέχρι τη νύχτα χωρίς να υποχωρεί καμία πλευρά. Τα ξημερώματα της 13ης Μαΐου, οι Τούρκοι ξεκίνησαν νέα επίθεση[6].
Το τέλος της μάχης
Μετά από 4 ώρες μάχης[7] και ενώ ο Ρουμπής κινδύνευε, ο Κεχαγιάμπεης διέταξε υποχώρηση. Βλέποντας αυτήν την κίνηση, ο Κολοκοτρώνης ξεκίνησε γενική αντεπίθεση. Έτσι οι Τούρκοι τράπηκαν σε άτακτη φυγή, πετώντας τα όπλα τους.
Συνολικά οι Τούρκοι είχαν 300 νεκρούς και πάνω από 500 τραυματίες[7][8] ενώ οι Έλληνες μόλις 2[7]. Ανάμεσα στα λάφυρα των επαναστατών ήταν πολλά τουφέκια, 1 πυροβόλο και 8 σημαίες[7]. Η μάχη υπήρξε καθοριστική για το ηθικό των αντιμαχομένων. Οι Έλληνες, οι οποίοι πολέμησαν για πρώτη φορά κάτω από σωστή οργάνωση, πήραν θάρρος συνειδητοποιώντας την ανωτερότητά τους έναντι των Τούρκων, ενώ οι δεύτεροι κατάλαβαν ότι η επανάσταση ήταν κάτι σοβαρότερο από μία απλή εξέγερση ολιγάριθμων Ελλήνων.[8] Ο Κανέλλος Δεληγιάννης περιγράφει τη μάχη με τα παρακάτω λόγια:
Αυτή η ένδοξος νίκη ήταν η κρίσις της Ελληνικής Επαναστάσεως και εις αυτήν χρεωστείται η ανεξαρτησία της πατρίδος καθ’ ότι ενεθάρρυνε και εμψύχωσε τους Έλληνας.
Η μάχη του Βαλτετσίου περιγράφεται και στο παρακάτω δημοτικό τραγούδι:
“Τι έχεις, καημένε κόρακα, που σκούζεις και φωνάζεις;
Μήπως διψάς για αίματα, για τούρκικα κεφάλια;
Πέρασε από τα Τρίκορφα και σύρε στο Βαλτέτσι,
όπου είν’ ο τόπος δυνατός και δυνατά ταμπούρια,
εκεί θα βρεις τα αίματα, τα τούρκικα κεφάλια,
Τρία μπαϊράκια κίνησαν από μέσα από τη χώρα,
το ένα πάει στα Τρίκορφα, τ’ άλλο στους Αραχαμίτες,
κι αυτός ο Κεχαγιάμπεης πηγαίνει στο Βαλτέτσι.
Ο Κυριακούλης του μιλάει κι ο Μπεζαντές του λέει:
“Πού πας, βρε Κεχαγιάμπεη, τ’ Αλή πασά κοπέλι;
Εδώ δεν είναι Κόρινθος, δεν είναι Πέρα Χώρα,
δεν είναι τ’ αργίτικα κρασιά, του Μπέλεση τα κριάρια.
Εδώ είν’ ορδή Καρύταινας, μανιάτικο ντουφέκι,
Κολοκοτρώνης αρχηγός με το Μαυρομιχάλη”.
Αφήστε τα ντουφέκια σας και βγάλτε τα σπαθιά σας
βάλτε τους Τούρκους εμπροστά, σαν πρόβατα, σαν γίδια”.
Παραπομπές
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 133.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 133.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 134.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 135.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 137.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 145.
Σπηλιάδης, Νικόλαος (1851). Απομνημονεύματα. Αθήνα: Χ.Ν.Φιλαδελφέως, σελ. 146.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΑ΄, σ.119.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η μάχη στο Βαλτέτσι, του ιστορικού Τάσου Γριτσόπουλου